Co segregować?
Pytanie „Co segregować“ wydaje się proste, ale czy tak jest naprawdę? Często podczas smażenia nie zastanawiamy się nad poprawną segregacją wykorzystywanych przez nas olejów... ŹLE! Większość produkcji oleju odpadowego z gospodarstw domowych pochodzi tak naprawdę ze smażenia, które wszyscy tak lubimy – ich segregacja nie jest jednak tak powszechna.
Przedstawiamy przegląd innych potraw, w których znajdziesz olej lub tłuszcz nadający się do sortowania. Może po prostu rozejrzyj się następnym razem, a zdziwisz się, ile oleju jest w Twoim koszyku na zakupy.
Na przykład marynowany camembert lub inne marynowane sery z chili, czosnkiem lub warzywami. Takie pyszności są zawsze zanurzone w oleju. I to właśnie olej powoduje mieszanie się smaków, stwarza też warunki do dojrzewania, dzięki czemu możemy rozprowadzić na pieczywie odpowiednio dojrzały camembert. Niezależnie od tego, czy kupujesz pyszne sery, czy sam je marynujesz, pozostały olej ze szklanki, miski lub talerza powinien trafić do pojemnika na olej!
Suszone pomidory są również popularnym delikatesem. Również sprzedawane są w oleju. Olej działa konserwująco i jednocześnie pomaga rozwinąć smak i miękkość pomidorów. Niezależnie od tego, czy użyjesz ich do makaronu, sałatki, czy jako dodatku do wieczornego gotowania, zawsze masz wystarczająco dużo oleju przeznaczonego do segregacji. Podobnie jak sos do sałatek - może być na bazie oleju, a jeśli zostanie ci go trochę w misce, wlej go do butelki PET.
Wszelkie warzywa w marynacie - czosnek, papryka, papryczki chili i inne warzywa, po zalaniu olejem, szybko rozwiną swoją przyjemną ostrość i przysmak. Odpowiednio uzupełnią każdą potrawę lub posłużą jako dodatek do grillowanych mięs czy steków. Nawet mały czosnek może zebrać znaczną ilość oleju – i co ważne, liczy się każda kropla.
Do marynowania nadają się również wszystkie grzyby jadalne. Do marynaty można dodać zioła lub coś ostrego, aby nadać jej wyjątkowy smak. Olej z marynaty wlej do butelki PET, nawet jeśli zawiera małe kawałki grzybów lub warzyw.
Oliwki, choć służą głównie do ekstrakcji najwyższej jakości oleju, sprzedaje się najczęściej w solance. Mimo to można je również znaleźć w różnego rodzaju marynatach. Nawet taki olej z marynat można łatwo przelać do butelki PET i wrzucić do naszego pojemnika. Czy próbowałeś oliwek z kaparami polanymi oliwą z oliwek? W połączeniu z białym pieczywem stanowi przepyszną przystawkę. Taki olej również można wlać z talerzu lub miski do butelki PET. Nie ma znaczenia, czy zawiera on trochę wody czy marynaty kaparowej. Lepiej jeżeli znajdzie się trochę wody w wysortowanym oleju, niż gdyby miał on w ogóle nie trafić do sortowania.
Dość wyraźnym aspektem, jeżeli chodzi o segregację oleju, jest olej rybny w puszkach. Konserwowane sardynki, śledzie, makrele, tuńczyk i wszystkie inne znan ryby. Do sałatek zalecamy wymieszać świeży, wysokiej jakości olej, a ten z puszek wyrzucić. Oczywiście do odpowiedniego pojemnika na śmieci – pojemnika na zużyty olej.
Powoli wkraczamy do tematu smażenia. Tak, większość patrzy na to jako coś bardzo niezdrowego, ale szczerze - kochamy ten mały grzech! Co powiesz na domowe pączki? Nie musisz czekać na tłusty czwartek, aby rozkoszować się tym grzesznym przysmakiem. Taki pączek oprószony cukrem pudrem lub oblany lukrem i posypany kandyzowaną skórką pomarańczową – pycha! A co z olejem ze smażenia? Oczywiście olej trzeba wlać do PET i wrzucić do pojemnika na olej. Po smażeniu zawsze olej powinien ostygnąć, aby uniknąć poparzeń podczas wlewania oleju do PET. Nawet butelka PET nie jest odporna na gorący olej.
Z kolei bardziej typowe dania - smażona ryba, paluszki rybne, ryba z frytkami, kotlety lub ser smażony. Te dania możesz smażyć na patelni lub we frytkownicy . Na oleju, maśle, smalcu lub innym tłuszczu. Wszystkie te oleje i tłuszcze nadają się do segregacji.
Czy chciałbyś spróbować domowych smażonych skrzydełek lub hotwings? Podczas gotowania upewnij się, że olej nie spala się zbyt mocno, używaj dobrej jakości oleju do smażenia (rzepakowego lub palmowego lub ich mieszanki), nie używaj go więcej niż jeden raz - chłodzenie i podgrzewanie zamienia oleje i tłuszcze w substancje rakotwórcze. Hotwings smaży się w temperaturze 180°C przez 8-10 minut.
Frytki - to chyba pierwsza rzecz, która przychodzi na myśl, gdy mówimy o smażeniu. Podczas przygotowania frytek zdecydowanie generowany jest zużyty olej. Spróbuj domowych frytek ze świeżych ziemniaków. Najpierw smaż je przez około 4 minuty na oleju 120°C, gdzie na początek gotują się w środku. Jednocześnie ta temperatura jest na tyle wysoka, że frytki nie są nasączone olejem. Po 4 minutach podwyższamy temperaturę do 180°C (oleje palmowe radzą sobie z temperaturą 200°C). Smażyć dalej na złoty kolor, frytki będą idealne.
Jest wiele potraw i przysmaków, w których znajdziesz jadalne oleje i tłuszcze nadające się do recyklingu. Ma również znaczenie, którą kuchnię preferujesz - wietnamską, indyjską, tajską, włoską, francuską, czeską?
I wreszcie, oszczędzisz sobie zmartwień z powodu zatkanych rur w kuchni lub łazience. Dziękujemy za segregację oleju! Ostatnia uwaga - do pojemników na olej należy tylko jadalny zużyty olej i tłuszcz! Nie są przeznaczone do olejów i smarów silnikowych, hydraulicznych, technicznych ani innych przemysłowych.
Jak segregować?
Teraz już wiesz, gdzie znaleźć olej i tłuszcz nadający się do segregacji (jeśli nie, przeczytaj artykuł Co segregować?). W tym artykule porozmawiamy o tym, jak prawidłowo zbierać olej i tłuszcz w domu. Po pierwsze, aby można go było łatwo przetwarzać, a po drugie, aby uniknąć niedogodności lub być może obrażeń podczas obsługi.
Doceniamy Twoją chęć segregacji oleju i chcemy, aby segregacja była dla Ciebie jak najłatwiejsza. Pokażemy Ci pułapki, na które warto uważać, abyś następnym razem nie zniechęcił się do sortowania. Czekamy również na Twoje spostrzeżenia i problemy, które napotkałeś podczas segregacji. Warto pamiętać, że podczas obchodzenia się z olejem mogą wystąpić urazy, zwłaszcza podczas dotykania gorącego oleju, więc zobaczmy, jak bezpiecznie go segregować.
Zawsze wyrzucaj olej do kosza w szczelnie zamkniętej butelce PET. Ale jak olej wlać do PET?
Zasadniczo istnieją 2 opcje: Wlać bezpośrednio do PET lub przez „naczynie zastępcze”.
WSKAZÓWKA: Większe ilości oleju (np. z patelni) lepiej wlewać powoli, ale równomiernym strumieniem. Energiczne przechylanie garnka spowoduje wypłynięcie oleju z zewnątrz i kapanie dookoła naczynia.
WSKAZÓWKA: Zawsze miej pod ręką ręcznik papierowy lub chusteczkę higieniczną, aby móc szybko zetrzeć kapiący olej. Dla większego bezpieczeństwa dobrze jest również umieścić butelkę PET w zlewie. Wszelkie wycieki nie spowodują większych szkód.
Temat wlewania oleju do butelki PET jest całkiem zrozumiały. Ale co z tłuszczami, takimi jak masło, smalec czy utwardzone tłuszcze. Jak takie tłuszcze wlewać do PET?
Gdy użyjesz słoika jako naczynie zastępcze, zdejmij tłuszcz za pomocą drewnianej łyżki. Problem może wystąpić podczas nalewania do butelki PET, gdzie kawałki tłuszczu mogą zatkać lejek. Rozwiązaniem jest wstawienie szklanki do kuchenki mikrofalowej na kilkadziesiąt sekund i pozostawienie tłuszczu do rozpuszczenia. Zestalony tłuszcz można również podgrzać na patelni, w naczyniu do pieczenia lub garnku i wlać go do PET, gdy tylko się rozpuści. Tłuszcze rozpuszczają się zwykle w okolicach 40 °C, więc nie musisz się martwić o pęknięcia czy zapadnięcie się butelki. Niezależnie od wybranej metody i butelki, po napełnieniu dobrze ją zamknij i zanieś do najbliższego pojemnika na olej, który znajdziesz na naszej mapie. Butelkę PET wrzuć do pojemnika. Nigdy nie wlewaj oleju bezpośrednio do pojemnika.
Dlaczego segregować?
Być może zastanawiacie się czy segregowania nie jest już za dużo. Segregujemy już papier, szkło – białe i kolorowe, kartony, bio śmieci, sprzęt elektroniczny i ubrania... A teraz mamy segregować jeszcze olej? Absolutnie nie twierdzimy, że to jest łatwe i dlatego każdy z nas musi to robić. My również w swoim domu, musimy segregować i znaleźć miejsce na każdy rodzaj śmieci i wyrzucać każdy osobno do specjalnego pojemnika. Dlatego w jednym z kolejnych artykułów podzielimy się kilkoma radami na temat poprawnego segregowania.
Dziś jednak chcielibyśmy wytłumaczyć, dlaczego tak użyteczna jest segregacja oleju jadalnego i tłuszczy. Być może uda się nam was przekonać lub utwierdzić w przekonaniu o segregacji. Wytłumaczymy dokładnie i pokażemy argumenty, nie tylko „że powinniśmy i że to jest na topie“.
Dlaczego nie powinniśmy wylewać oleju do zlewu lub toalety?
Jeżeli olej wylejesz do zlewu, może nastąpić zatkanie rury pod zlewem lub w toalecie. W syfonie olej osiądzie na powierzchni obecnej tam wody, tam zżółknie, stwardnieje a na ściankach osiądzie warstwa tłuszczu. Ta warstwa z czasem robi się coraz grubsza, osiada dalszy olej, pozostałe resztki jedzenia i mnożą się bakterie. Z czasem będzie nie tylko czuć nieprzyjemny zapach, ale przede wszystkim dojdzie do zatkania rur. Będziemy zmuszeni je rozkręcić i wyczyścić – a tego raczej nie chcemy. Innym sposobem jest użycie środka przeczyszczającego, w skład którego wchodzi wodorotlenek sodu – a to zdecydowanie nie jest ekologiczny sposób.
W przypadku wylania oleju do kanalizacji i podczas jego osadzania w rurach, przepływa on aż do systemu kanalizacji publicznej. Również w tych ogromnych korytarzach i rurach dochodzi do tego samego procesu osadzania się i zapychania. Na ogromną skalę – litr do litra z tysięcy gospodarstw domowych, dają hektolitry olejów i tłuszczy, które pomału osiadają w kanalizacji. Na miejscu by było nawet porównanie do układu naczyniowego człowieka. I u nas może dochodzić do osiadania tłuszczu w żyłach i w przypadku zapchania się wywołania zawału serca. W przenośni możemy powiedzieć, że dzięki segregacji oleju zapobiegamy zawałowi naszej planety.
Na końcu systemu kanalizacji znajdują się oczyszczalnie ścieków. W przypadku przydomowych oczyszczalni, osad z oleju powoduje katastrofę znacznie szybciej, ale i te wielkie publiczne się z olejem nie lubią. Już na etapie dopływu, oleje i tłuszcze zapychają system, blokując przepływ. Uniemożliwia to poprawne funkcjonowanie urządzeń mierzących. Z czasem tłuszcz tworzy na powierzchni zbiorników skorupę, co przeszkadza bakteriom i pierwotniakom likwidującym nieczystości. W ten sposób wzrasta zapotrzebowanie na natlenienie podczas procesu oczyszczania, ponieważ te małe pożyteczne stworzonka się duszą. W czystej wodzie, która zostaje wypuszczona z powrotem do obiegu, również mogą się znajdować malutkie kuleczki tłuszczu, z którymi oczyszczalnia nie umiałaby sobie poradzić. A oleje i tłuszcze w przyrodzie być nie powinny.
Być może myślisz sobie „To tylko troszeczkę“, ale jeżeli takie podejście ma 300 000 ludzi w mieście, są to i tony oleju rocznie. Nawet mała miejscowość, z kilkoma setkami mieszkańców może mieć problem, pomimo że ma mniejszą oczyszczalnie ścieków.
Dlaczego nie powinniśmy wylewać oleju gdziekolwiek?
Być może komuś z was przyjdzie do głowy wylać olej tak po prostu na pole, na ogródek lub do lasu. Olej przecież pochodzi z natury, to wróćmy go naturze – ona sobie z nim poradzi. Niestety to nie jest prawda. Oleje jadalne, powszechnie sprzedawane, które można poddać obróbce cieplnej, są najczęściej rafinowane. W tym procesie pozbawia się ich większości składników pochodzenia naturalnego. Dzieje się tak dlatego, że składniki te w wysokiej temperaturze by się i tak spaliły, a dzięki procesowi rafinacji tłuszcze uzyskują lepsze właściwości. Nawet masło i smalec – nawet kiedy pochodzą z gospodarstw ekologicznych, nie są produktami, które tworzą się same z natury.
Po smażeniu, oleje i tłuszcze nie posiadają w sobie zbyt wiele składników, które by natura potrzebowała. Olej wylany gdzieś na ziemię nie działa jak nawóz, nie pomoże ani roślinom ani zwierzętom. Jak na pewno wiecie olej wszystko ulepi, pokryje i zdusi. Dokładnie tak samo zachowuje się w naturze. Jak tylko pokryje żywy organizm, uniemożliwi dostęp tlenu i zadusi go. Także nawet na kompostowniku, czy jakimkolwiek innym miejscu z naturalnym procesem samoregulacji, olej nie pomoże.
Więcej na temat tego, co olej robi w naturze, możecie przeczytać w artykule Obieg oleju.
Czy mogę używać tego samego oleju do czasu, aż prawie nic z niego nie zostanie?
Ten sposób używania oleju może być niebezpieczny. Olej jako takowy nie jest niebezpieczny. Nawet oleje roślinne są źródłem korzystnych dla zdrowia tłuszczy. Oczywiście musi się je traktować prawidłowo. Zdrowe są tylko te, które zawierają minimalne ilości nasyconych kwasów tłuszczowych. Przy wyborze oleju powinniśmy dokładnie sprawdzić udział poszczególnych nienasyconych kwasów tłuszczowych.
Gdyby olej się przepalało lub wiele razy używało podczas obróbki cieplnej, dojdzie do zmian stosunku zdrowych tłuszczy i chemicznej zmianie struktur wewnętrznych, które nie wpływają dobrze na nasze zdrowie. Niektóre substancje w czasie przepalania stają się rakotwórcze. W związku z tym oleje nie wolno używać wielokrotnie, przepalać ani zużyty olej nie używać ponownie w kuchni. Może to zagrażać zdrowiu a nawet życiu.
Nie chce mi się nigdzie chodzić, wyleje olej do odpadów komunalnych
Jeżeli olej już macie w domu oddzielony od innych śmieci, szkoda by było go wyrzucić do odpadów mieszanych, gdzie stanie się tylko kolejnym niepotrzebnym śmieciem.
Wasza gmina już niedługo będzie coraz więcej płacić za składowanie odpadów. Składowanie komunalnych odpadów jest najdroższym i najmniej ekologicznym sposobem „likwidacji” śmieci. Odpady, a wśród nich i olej, w najlepszym przypadku rozłożą się nie przynosząc żadnej wartości dodanej. Proces rozkładu trwa bardzo długo a obsługa i rekultywacja wysypisk śmieci jest bardzo kosztowna. Dlatego też gminy są zmuszane do recyklingu jak największej ilości odpadów. A oleje jadalne i tłuszcze mogą się stać kolejnym członkiem rodziny segregowanych i recyklingowych odpadów.
Świetnie, jeżeli będziecie tak wspaniali, że zużytego oleju nie wylejecie do zlewu lub toalety, ale wlejecie go do plastikowej PET butelki, którą możecie wrzucić do pojemnika. Im więcej z was będzie segregować olej, tym więcej pojemników będziemy w stanie postawić w waszej okolicy.
Na zakończenie powtórzmy korzyści, które przynosi segregacja oleju:
a) Nie blokuje rur w waszym domu
b) Nie blokuje kanalizacji
c) Obniżą się koszty serwisu i utrzymania oczyszczalni ścieków
d) Podniesie się jakość oczyszczonych wód
e) Obniży się ilość dwutlenku węgla oddawanego do atmosfery
f) Obniżą się opłaty za składowanie odpadów na wysypiskach śmieci
Wymówek, dlaczego nie segregować oleju na pewno znajdzie się jeszcze wiele, ale zastanówcie się nad tymi pozytywami, które przynosi recykling oleju.
Dziękujemy, że z nami segregujecie oleje.